w domu
  • w domu i w szkole
    15.06.2008
    15.06.2008
    Czy piszemy: zarówno w bierniku, jak i w dopełniaczu, czy może zarówno w bierniku, jak i dopełniaczu?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Odbyły się już trzy Kangury i Mam w domu wszystkie Tytusy
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    mam czasem wątpliwość w związku z liczbą mnogą i wielką literą. Np. konkurs matematyczny Kangur: Odbyły się już trzy Kangury/kangury? Liczba mnoga niejako kłóci się z jednostkową referencją nazwy własnej. Chodzi tu w końcu o trzy edycje konkursu Kangur, a nie trzy niezależne wydarzenia. Pytanie podobnego rodzaju: Mam w domu wszystkie Tytusy/tytusy? (komiksy).
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • w skrócie z domu
    16.05.2014
    16.05.2014
    Witam,
    czy skrótem od wyrażenia: z domu jest z d., czy zd.?
  • w ART-DOM-u czy ART-DOM-ie?
    3.07.2007
    3.07.2007
    Byłabym niezwykle wdzięczna za wskazówki dotyczące odmiany nazwy ART-DOM, jaką nosi łódzki sklep zajmujący się sprzedażą sprzętu RTV i AGD. Zgodnie z jakim zasadami należy odmieniać tę nazwę? W niedawnej reklamie radiowej można było usłyszeć o zakupach w ART-DOMIE – czy jest to forma poprawna?
  • dom w miejscowniku i wołaczu

    9.01.2024
    9.01.2024

    Czy dopuszczalna jest forma Miejscownika i/lub Wołacza l. pojedynczej „domie”?

    Słownik poprawnej polszczyzny jako prawidłową podaje tylko formę „domu”, zaś Odmiana.net jako prawidłową podaje w Wołaczu także „domie”. Prosimy o rozwianie wątpliwości.

    Pozdrawiamy

    uczniowie klasy 6 SP1 w Niechobrzu

  • w Wilanowie czy na Wilanowie?
    17.11.2011
    17.11.2011
    Szanowni Państwo,
    nigdzie nie znalazłem jednoznacznej odpowiedzi, czy prawidłową formą jest raczej „Mam dom w Wilanowie” (dzielnica Warszawy), czy też „Mam dom na Wilanowie”. Funkcjonują różne mniej lub bardziej wiarygodne teorie (np. oparte o prawdy historyczne), których nie będę przytaczał. Może obie formy są dopuszczalne. Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
    Pozdrawiam,
    mazzi
    PS. Nie wierzę, że limit mnie tym razem „nie dopadł”, próbowałem codziennie od dwóch miesięcy :)
  • W dwojgu saniach
    2.11.2016
    2.11.2016
    Jak należy poprawnie odmieniać przez przypadki wyrażenie dwoje sań? Jak poprawnie powinno brzmieć zdanie o turystach na kuligu: Turyści jechali w dwojgu saniach? Czy może w dwojgu sań?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Pozdrawiam serdecznie
    A. Zabielska
  • w pokoju

    8.05.2024
    8.05.2024

    Dzień dobry, mam wątpliwości w sprawie określenia wyrażenia „w pokoju” — czy mogę uznać je za przysłówek? ( skoro pytanie gdzie?) , czy jest to jednak wyrażenie przyimkowe? Dziękuję za rozwiązanie problemu. Serdecznie pozdrawiam.

  • w zegarku czy z zegarkiem?
    30.11.2006
    30.11.2006
    Witam serdecznie,
    jak poprawnie należy powiedzieć: „Weszłam do wody w zegarku” czy „z zegarkiem”? Chodzi mi o sytuację, w której wchodzę do wody, mając zegarek na ręce.
    Pozdrawiam
  • Dzierżawczość w języku polskim
    22.03.2016
    22.03.2016
    Drodzy sąsiedzi,
    chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
    1. Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
      Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
    2. Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela
    3. Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
      Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.

    W związku z tym mam pytania:
    • Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
      Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom?
    • Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
    • Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Jan Zidek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego